ทุกวันนี้การใช้รถยนต์ไฟฟ้า (EV) เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในประเทศไทย และคำที่เจ้าของรถ EV มักได้ยินจากช่างติดตั้งคือ “ต้องแยกวงจรที่ 2 ต่างหากสำหรับเครื่องชาร์จนะครับ” คำถามคือ... ทำไมต้องแยกวงจร? วงจรที่ 2 ต่างจากวงจรเดิมยังไง? ถ้าไม่แยกจะเป็นอะไรไหม?
บทความนี้เราจะพาคุณเข้าใจทุกมุมของ “วงจรที่ 2” ตั้งแต่พื้นฐานระบบไฟในบ้าน ไปจนถึงความปลอดภัยและมาตรฐานการติดตั้งเครื่องชาร์จ EV ที่ทุกคนควรรู้ก่อนติดตั้งจริง
🔹 1. ระบบไฟฟ้าในบ้านทั่วไปเป็นอย่างไร? บ้านพักอาศัยทั่วไปในประเทศไทยส่วนมากใช้ระบบไฟฟ้า 1 เฟส (220 โวลต์) ไฟจากมิเตอร์ของการไฟฟ้าจะเข้าสู่ ตู้โหลด (Consumer Unit) จากนั้นจึงกระจายไปยังวงจรย่อยต่าง ๆ เช่น
👉 วงจรไฟส่องสว่าง
👉 วงจรปลั๊กไฟทั่วไป
👉 วงจรเครื่องใช้ไฟฟ้าหนัก (แอร์, เครื่องทำน้ำอุ่น, เตาอบ)
แต่ละวงจรจะมีเบรกเกอร์แยกควบคุมเพื่อป้องกันไฟเกินหรือไฟรั่ว โดยรวมแล้วระบบนี้ถูกออกแบบมาสำหรับ “โหลดไฟปกติในบ้าน” ไม่ใช่โหลดขนาดใหญ่แบบเครื่องชาร์จรถยนต์ไฟฟ้า
🔹 2. เครื่องชาร์จ EV ใช้ไฟมากแค่ไหน? เครื่องชาร์จรถยนต์ไฟฟ้าสำหรับบ้านมีตั้งแต่ขนาด 3.7 kW จนถึง 22 kW เช่น
| ขนาดเครื่องชาร์จ |
กระแสไฟ (A) |
ระบบไฟ |
| 3.7 kW |
16 A |
1 เฟส |
| 7.4 kW |
32 A |
1 เฟส |
| 11 kW |
50 A |
3 เฟส |
| 22 kW |
100 A |
3 เฟส |
ถ้าดึงไฟจากวงจรเดิมของบ้าน จะทำให้ระบบไฟฟ้ารับโหลดหนักเกินไป เกิดความร้อนที่สายไฟ และเสี่ยงไฟไหม้ ดังนั้น มาตรฐานการติดตั้ง EV Charger จึงกำหนดว่าต้องแยก “วงจรที่ 2” ออกจากวงจรเดิม
🔹 3. “วงจรเดิม” กับ “วงจรที่ 2” ต่างกันอย่างไร?
| รายการเปรียบเทียบ |
วงจรเดิมของบ้าน |
วงจรที่ 2 สำหรับ EV Charger |
| แหล่งจ่ายไฟ |
ใช้ร่วมกับเครื่องใช้ไฟฟ้าอื่น |
แยกออกโดยเฉพาะ |
| ขนาดสายไฟ |
2.5–4 mm² โดยเฉลี่ย |
6–10 mm² หรือมากกว่า |
| เบรกเกอร์ |
Mini Breaker ทั่วไป |
RCBO หรือ Breaker เฉพาะ EV |
| โหลดไฟฟ้า |
แอร์, ตู้เย็น, ไฟส่องสว่าง |
เฉพาะ EV Charger |
| ความปลอดภัย |
ป้องกันไฟเกินขั้นพื้นฐาน |
ป้องกันไฟรั่ว + ไฟดูด + ไฟเกิน |
| มาตรฐานการติดตั้ง |
ทั่วไปในบ้าน |
ตาม มาตรฐาน การไฟฟ้า และ EV มาตรฐาน IEC |
สรุปสั้น ๆ:
วงจรที่ 2 คือ “ระบบไฟเฉพาะทาง” ที่สร้างขึ้นเพื่อรองรับกำลังไฟสูงของ EV Charger โดยเฉพาะ
🔹 4. เหตุผลสำคัญที่ต้องแยกวงจร (วงจรที่ 2)
1.ป้องกันไฟเกินและเบรกเกอร์ตัดบ่อย
2.ถ้าใช้วงจรเดิมร่วมกับเครื่องใช้ไฟฟ้าอื่น จะเกิดโหลดรวมสูงมาก จนเบรกเกอร์ตัดบ่อยหรือไหม้
3.เพิ่มความปลอดภัยในการชาร์จ
4.เครื่องชาร์จ EV มีการจ่ายไฟต่อเนื่องนานหลายชั่วโมง จึงต้องมี RCBO เพื่อป้องกันไฟรั่วและไฟดูด
5.ป้องกันการรบกวนไฟฟ้าในบ้าน
6.โหลด EV Charger อาจมีการกระชากกระแส หากแยกวงจร จะไม่ไปรบกวนวงจรไฟของอุปกรณ์อื่น
7.เพิ่มประสิทธิภาพการชาร์จ
8.เมื่อวงจรแยก แรงดันไฟคงที่ การชาร์จรถจะเต็มเร็วและเสถียรกว่า
9.ผ่านมาตรฐานการไฟฟ้า (EGAT / MEA / PEA)
10.หากต้องยื่นขอติดตั้งอย่างถูกต้อง ต้องมีการแยกวงจรชัดเจน
🔹 5. องค์ประกอบหลักของวงจรที่ 2
1.เบรกเกอร์หลัก (Main Breaker)
2.ควบคุมไฟหลักของวงจร 2 และตัดไฟทันทีเมื่อมีโหลดเกิน
3.RCBO หรือ RCD
4.อุปกรณ์ตัดไฟอัตโนมัติเมื่อเกิดไฟรั่วหรือไฟดูด
5.ตู้โหลดย่อย (Sub Distribution Board)
6.แยกเฉพาะสำหรับ EV Charger ติดตั้งใกล้จุดชาร์จ
7.สายไฟแรงดันสูง
8.ใช้สาย THW ขนาด 6–10 mm² ตามระยะทางจากตู้โหลด
9.สายดิน (Grounding)
10.ช่วยระบายไฟฟ้ารั่วลงดิน ลดความเสี่ยงไฟดูด
11.EV Charger Unit
12.อุปกรณ์ลายทางที่รับไฟตรงจากวงจร 2 และส่งไฟเข้ารถยนต์
🔹 6. ถ้าไม่แยกวงจรจะเกิดอะไรขึ้น? หลายบ้านเข้าใจผิดว่าแค่ “เสียบปลั๊กชาร์จได้ก็พอ” แต่ในความจริง หากชาร์จจากปลั๊กเดิมของบ้าน (เช่นปลั๊ก 16 A ที่ใช้กับเครื่องซักผ้า) จะเกิดปัญหาต่อไปนี้ได้:
👉สายไฟร้อนจนละลาย
👉เบรกเกอร์ไหม้หรือไม่ตัดไฟทันเวลา
👉ไฟฟ้ารั่วจากการใช้งานต่อเนื่องนาน
👉กระแสไฟตก ส่งผลต่ออุปกรณ์ไฟฟ้าอื่น
👉เสี่ยงเกิดไฟไหม้ในจุดต่อสายไฟ
ผู้ผลิต EV ส่วนใหญ่ระบุชัดว่า ต้องติดตั้งวงจรแยก เพื่อให้การรับประกันเครื่องชาร์จยังคงมีผล
🔹 7. มาตรฐานการติดตั้ง EV Charger ที่แนะนำโดย MEA และ PEA
👉ต้องใช้สายไฟขนาดไม่ต่ำกว่า 6 mm²
👉ต้องมี RCBO ป้องกันไฟรั่ว 30 mA
👉ต้องมีระบบสายดินพร้อมตรวจสอบค่าความต้านทาน
👉ห้ามใช้วงจรร่วมกับเครื่องใช้ไฟฟ้าอื่น
👉ติดตั้งโดยช่างไฟฟ้าที่มีใบอนุญาต
🔹 8. ค่าใช้จ่ายในการทำวงจรที่ 2
โดยเฉลี่ยอยู่ที่ 8,000 – 25,000 บาท ขึ้นอยู่กับระยะเดินสาย ขนาดเครื่องชาร์จ และความซับซ้อนของหน้างาน
| รายการ |
ค่าใช้จ่ายโดยประมาณ |
| สายไฟและเบรกเกอร์ |
5,000 – 10,000 บาท |
| ตู้โหลดย่อย + RCBO |
3,000 – 7,000 บาท |
| ค่าแรงติดตั้ง + ตรวจสอบระบบ |
3,000 – 8,000 บาท |
🔹 9. สรุป: วงจรที่ 2 คือหัวใจของความปลอดภัยในการชาร์จ EV
หากคุณต้องการติดตั้งเครื่องชาร์จ EV ที่บ้าน สิ่งแรกที่ต้องคิดถึงไม่ใช่แค่รุ่นของเครื่องชาร์จ แต่คือ “ระบบไฟที่รองรับมันได้”วงจรที่ 2 คือคำตอบที่จะทำให้คุณใช้งานได้อย่างปลอดภัย มั่นใจ และคุ้มค่าในระยะยาว
🔹 10. แนะนำเพจผู้เชี่ยวชาญด้านติดตั้ง EV Charger พร้อมวงจรที่ 2
👉 เพจ Twac EV Charger
ให้บริการติดตั้งครบวงจรทั่วประเทศ พร้อมตรวจสอบโหลดไฟบ้านและออกแบบวงจรที่ 2 โดยวิศวกรไฟฟ้ามืออาชีพ